Μελέτη η οποία διήρκεσε 30 χρόνια δείχνει ότι οι άνθρωποι που καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες υπερβολικά επεξεργασμένων τροφίμων, αντιμετωπίζουν ελαφρώς υψηλότερο κίνδυνο πρόωρου θανάτου από εκείνους που αποφεύγουν τα βιομηχανοποιημένα τρόφιμα.
Εκείνοι που έτρωγαν τα περισσότερα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα -κατά μέσο όρο επτά μερίδες την ημέρα- είχαν 4% υψηλότερο κίνδυνο θανάτου συνολικά και 9% υψηλότερο κίνδυνο θανάτου από άλλες αιτίες εκτός από καρκίνο ή καρδιοπάθεια.
Οι συγκεκριμένοι υψηλότεροι κίνδυνοι θανάτου «προέρχονταν κυρίως από τα έτοιμα προς κατανάλωση προϊόντα με βάση το κρέας/πουλερικά/θαλασσινά, τα ποτά με ζάχαρη και τεχνητά γλυκαντικά, τα επιδόρπια με βάση τα γαλακτοκομικά και τα υπερ-επεξεργασμένα δημητριακά πρωινού», έγραψαν οι ερευνητές με επικεφαλής τον ερευνητή Mingyang Song, αναπληρωτή καθηγητή επιδημιολογίας και διατροφής στη Σχολή Δημόσιας Υγείας T.H. Chan του Χάρβαρντ στη Βοστώνη.
Τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα παρασκευάζονται κυρίως από ουσίες που εξάγονται από ολόκληρα τρόφιμα, όπως κορεσμένα λιπαρά, άμυλα και πρόσθετα σάκχαρα.
Περιέχουν επίσης μεγάλη ποικιλία πρόσθετων για να γίνουν πιο νόστιμα, ελκυστικά και ανθεκτικά, συμπεριλαμβανομένων χρωμάτων, γαλακτωματοποιητών, αρωμάτων και σταθεροποιητών.
Τέτοιες τροφές είναι τα συσκευασμένα αρτοσκευάσματα, τα δημητριακά με ζάχαρη, τα έτοιμα προς κατανάλωση ή προς ζέσταμα προϊόντα και τα αλλαντικά, δήλωσαν οι ερευνητές.
Ολοένα και περισσότερα στοιχεία συνδέουν αυτά τα τρόφιμα με υψηλότερους κινδύνους παχυσαρκίας, καρδιακών παθήσεων, διαβήτη και καρκίνου του εντέρου, δήλωσαν οι ερευνητές. Λίγες είναι ωστόσο οι μακροχρόνιες μελέτες που έχουν εξετάσει τη σχέση αυτών των προϊόντων με τον συνολικό κίνδυνο θανάτου ενός ατόμου.
Για τη νέα μελέτη, οι ερευνητές παρακολούθησαν την υγεία σχεδόν 75.000 γυναικών και σχεδόν 40.000 ανδρών επαγγελματιών υγείας.
Και οι δύο ομάδες έλαβαν μέρος σε ξεχωριστές μελέτες υγείας που διήρκεσαν από τα μέσα της δεκαετίας του 1980 έως το 2018. Κάθε δύο χρόνια, οι συμμετέχοντες παρείχαν πληροφορίες σχετικά με την υγεία και τις συνήθειες του τρόπου ζωής τους, ενώ κάθε τέσσερα χρόνια συμπλήρωναν ένα λεπτομερές ερωτηματολόγιο διατροφής.
Κατά τη διάρκεια μιας μέσης περιόδου παρακολούθησης 34 ετών, οι ερευνητές κατέγραψαν πάνω από 48.000 θανάτους.
Αν και η αυξημένη κατανάλωση εξαιρετικά επεξεργασμένων τροφίμων συνδέθηκε με υψηλότερο κίνδυνο θανάτου, οι ερευνητές σημείωσαν ότι η συσχέτιση έγινε λιγότερο έντονη αφού έλαβαν υπόψη τη συνολική ποιότητα της διατροφής ενός ατόμου.
Η μελέτη διαπίστωσε ότι η ποιότητα της διατροφής είχε μεγαλύτερη επίδραση στον κίνδυνο πρόωρου θανάτου από ό,τι η κατανάλωση υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων.
Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ότι η κατανάλωση πολλών υγιεινών μη επεξεργασμένων τροφίμων, μπορεί να αντισταθμίσει τις βλαβερές συνέπειες των υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων, δήλωσαν οι ερευνητές.
«Τα ευρήματα υποστηρίζουν την ανάγκη περιορισμού της κατανάλωσης ορισμένων υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων για τη μακροπρόθεσμη υγεία. Απαιτούνται μελλοντικές μελέτες για τη βελτίωση της ταξινόμησης των υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων και την επιβεβαίωση των ευρημάτων μας σε άλλους πληθυσμούς» τονίζουν οι ερευνητές.
Τα ευρήματα δημοσιεύονται στην επιστημονική επιθεώρηση BMJ.