Στο EuroEcho 2024 που πραγματοποιήθηκε τον Δεκέμβριο στο Βερολίνο ανακοινώθηκαν μελέτες και νεότερα δεδομένα σχετικά με την υπερηχογραφία, εστιάζοντας αυτή τη φορά στις βαλβιδοπάθειες, ιδίως δε στην τριγλώχινα βαλβίδα, και την ιατρική ακριβείας (precision medicine). Παραθέτουμε συνοπτικά κάποιες από αυτές.
Η ακαμψία (stiffness) του αριστερού κόλπου ως προγνωστικός παράγοντας σε ασθενείς με HFpEF που υποβάλλονται σε διαδερμική αντικατάσταση αορτικής βαλβίδας
Ομάδα από την Ιαπωνία παρουσίασε μια μελέτη που ανέδειξε τη σημασία της ακαμψίας του αριστερού κόλπου (left atrial stiffness index – LASI) στην πρόγνωση ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια με διατηρημένο κλάσμα εξώθησης οι οποίοι υποβάλλονται σε διαδερμική αντικατάσταση αορτικής βαλβίδας. Ο LASI αποδείχθηκε ανεξάρτητος προγνωστικός δείκτης, ενώ η μετεγχειρητική ακαμψία σχετίστηκε επίσης με την πρόγνωση, ιδίως σε ασθενείς με σοβαρή διαστολική δυσλειτουργία πριν από την επέμβαση. Η μελέτη αυτή υπογραμμίζει την κλινική αξία της εκτίμησης των ελαστικών ιδιοτήτων του αριστερού κόλπου στη διαστρωμάτωση κινδύνου και τη βελτίωση της διαχείρισης αυτής της ομάδας ασθενών.
Η εκτίμηση της λειτουργικότητας της δεξιάς κοιλίας σε ασθενείς με σοβαρή δευτεροπαθή ανεπάρκεια τριγλώχινας βαλβίδας
Η μελέτη του Galloo και συν. εστίασε στην επικύρωση των ορίων που πρότεινε η TVARC για την εκτίμηση της λειτουργίας της δεξιάς κοιλίας (RV) σε μια μεγάλη πραγματική σειρά ασθενών με σοβαρή δευτεροπαθή ανεπάρκεια τριγλώχινας βαλβίδας (TR). Η μελέτη περιέλαβε 1.043 ασθενείς και έδειξε ότι οι παράμετροι παραμόρφωσης όπως το συνολικό strain (RVGLS) και το strain του ελεύθερου τοιχώματος (RVFWLS), εντόπισαν περισσότερους ασθενείς με δυσλειτουργία της δεξιάς κοιλίας σε σχέση με τις κλασικές μετρήσεις όπως το TAPSE και το FAC. Παρά το γεγονός ότι το TAPSE είναι ο πιο διαδεδομένος δείκτης, παρατηρήθηκε ότι ασθενείς με φυσιολογικές τιμές TAPSE είχαν αυξημένο κίνδυνο όταν το RVFWLS ήταν μειωμένο. Οι μελετητές προτείνουν τη χρήση συνδυασμού παραμέτρων για ακριβέστερη διαστρωμάτωση κινδύνου.
Η προγνωστική αξία του strain του δεξιού κόλπου σε ασθενείς με τριγλωχινική ανεπάρκεια (TR)
Μελέτη των δεδομένων του CARE-TR registry διερεύνησε τον προγνωστικό ρόλο του strain του δεξιού κόλπου σε ασθενείς με δευτεροπαθή TR. Τιμές strain >12% συσχετίστηκαν με σημαντικά καλύτερη επιβίωση, καθιστώντας το strain του δεξιού κόλπου ένα ακόμα εργαλείο για τη διαστρωμάτωση κινδύνου αυτής της ομάδας ασθενών.
Αναγνώριση φαινοτύπων της δευτεροπαθούς τριγλωχινικής ανεπάρκειας (TR) μέσω cluster analysis
Ομάδα από την Ιταλία χρησιμοποίησε προηγμένες υπερηχογραφικές τεχνικές και ανάλυση κατά συστάδες (cluster analysis) για να εντοπίσει διαφορετικούς φαινοτύπους ασθενών με δευτεροπαθή TR και να αξιολογήσει τη συσχέτισή τους με τα κλινικά αποτελέσματα. Σε ένα δείγμα 558 ασθενών, αναγνωρίστηκαν τρεις φαινότυποι:
•Ο πρώτος είχε μέτρια TR με διατηρημένες διαστάσεις και λειτουργικότητα δεξιάς κοιλίας.
•Ο δεύτερος περιλάμβανε ασθενείς μεγαλύτερης ηλικίας με σοβαρή TR, ήπια διάταση της δεξιάς κοιλίας και σοβαρή δυσλειτουργία του δεξιού κόλπου.
•Ο τρίτος αφορούσε νεότερους ασθενείς με σοβαρή TR, σοβαρή διάταση και δυσλειτουργία της δεξιάς κοιλίας και του κόλπου, καθώς και δυσλειτουργία της αριστερής κοιλίας.
Η ταξινόμηση αυτή μπορεί να βοηθήσει στο μέλλον στην καλύτερη κατανόηση και θεραπευτική προσέγγιση των ασθενών με δευτεροπαθή TR.
Η προγνωστική αξία του “αποτελεσματικού” (effective) RVEF
Η μελέτη του Clement και συν. ανέδειξε την αξία του effective RVEF (eRVEF), ενός νέου δείκτη που λαμβάνει υπόψη και τον όγκο της παλινδρόμησης TR. Το eRVEF εμφάνισε ισχυρότερη συσχέτιση με νοσηλείες για καρδιακή ανεπάρκεια και συνολική θνησιμότητα σε σύγκριση με παραδοσιακούς δείκτες όπως το TAPSE και το FAC, προσφέροντας ένα ακόμα εργαλείο για την εκτίμηση της πρόγνωσης αυτών των ασθενών.
Το mevacamten μειώνει τη μηχανική διασπορά και τον κίνδυνο αρρυθμιών σε ασθενείς με υπερτροφική αποφρακτική μυοκαρδιοπάθεια
Σε μελέτη του Ozbay και συν. παρουσιάστηκαν δεδομένα από 32 ασθενείς με υπερτροφική αποφρακτική μυοκαρδιοπάθεια που έλαβαν θεραπεία με mevacamten. Η θεραπεία σχετίστηκε με μείωση της κλίσης πίεσης στο χώρο εξόδου της αριστερής κοιλίας, μείωση του LVEF και βελτίωση της μηχανικής διασποράς. Κατά τη διάμεση παρακολούθηση 8 μηνών, κανένας ασθενής δεν παρουσίασε απειλητικές για τη ζωή αρρυθμίες, υποδεικνύοντας ότι η μειωμένη μηχανική διασπορά μπορεί να αποτελεί δείκτη μειωμένου κινδύνου για κοιλιακές αρρυθμίες.
Η χρήση της ελαστογραφίας στην ανίχνευση μυοκαρδιακής ίνωσης
Η μελέτη του A. Popescu και συν. έδειξε ότι η shear wave ελαστογραφία αποτελεί ένα υποσχόμενο μη επεμβατικό εργαλείο για τη διάγνωση της μυοκαρδιακής ίνωσης. Οι μετρήσεις της ακαμψίας (stiffness) του μυοκαρδίου έδειξαν καλή συσχέτιση με τον εξωκυττάριο όγκο και τις τιμές της Τ1 χαρτογράφησης από την MRI καρδιάς.
Σάββας Λοΐζος MD, MSc, PhD
ΚαρδιολόγοςΔιδάκτωρ Imperial College London