Η 16η Οκτωβρίου καθιερώθηκε με διακήρυξη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου το 2012 ως «Ευρωπαϊκή Ημέρα Επανεκκίνησης της Καρδιάς» και εν συνεχεία το 2018 σε «Παγκόσμια Ημέρα» λόγω της διαρκούς αυξανόμενης αποδοχής από πόλεις σε όλο τον πλανήτη.
Στόχος είναι η βελτίωση του ποσοστού των ασθενών που επιβιώνουν από έξω-νοσοκομειακή καρδιακή ανακοπή, με τη βελτίωση της ενημέρωσης και της εκπαίδευσης του κοινού στην ανάνηψη θύματος ανακοπής και στη χρήση Αυτόματου Εξωτερικού Απινιδωτή (ΑΕΑ).
Αιφνίδιος καρδιακός θάνατος ονομάζεται η αιφνίδια και απρόβλεπτη διακοπή της καρδιακής ή/και ταυτόχρονα της αναπνευστικής λειτουργίας. Σε περίπτωση που δεν αντιμετωπιστεί άμεσα, επέρχεται μόνιμη εγκεφαλική βλάβη.
Η άμεση ιατρική παρέμβαση και η χορήγηση ηλεκτρικού ρεύματος – απινίδωση, με ειδικό μηχάνημα που ονομάζεται εξωτερικός απινιδωτής, αποτελεί τη μόνη δυνατότητα επαναφοράς του θύματος στη ζωή.
Ο αιφνίδιος καρδιακός θάνατος δεν είναι σπάνιος και μπορεί να συμβεί, όχι μόνο στους αθλητικούς χώρους αλλά και σε κάθε μέρος και σε κάθε άνθρωπο ανεξαρτήτου ηλικίας.
Τα ποσοστά επιβίωσης από καρδιακή ανακοπή εκτός νοσοκομείου παραμένουν πολύ χαμηλά με λιγότερους από έναν στους 10 ανθρώπους να επιβιώνουν. Η ΚΑΡΠΑ, όμως, εάν εκτελεστεί αμέσως, μπορεί να διπλασιάσει ή να τριπλασιάσει τις πιθανότητες επιβίωσης ενός θύματος καρδιακής ανακοπής.
Πώς να αντιδράσουμε σε περίπτωση καρδιακής ανακοπής ενός ατόμου
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Επανεκκίνησης Καρδιάς (16 Οκτωβρίου), ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός δίνει οδηγίες για το πώς πρέπει να αντιδράσουμε σε περίπτωση καρδιακής ανακοπής ενός ατόμου. To φετινό μήνυμα είναι «Όλοι οι πολίτες του κόσμου μπορούν να σώσουν μια ζωή».
Σημειώνεται ότι στις δέκα καρδιακές ανακοπές που συμβαίνουν, ποσοστό λιγότερο από 20% των παρευρισκομένων είναι σε θέση να προσφέρει καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση. Το ποσοστό αυτό δε, σε ορισμένες περιπτώσεις είναι πολύ μικρότερο, αγγίζοντας το 5%. Εάν τα ποσοστά αυτά μπορούσαν, μέσω κατάλληλης εκπαίδευσης, να βελτιωθούν, θα σώζονταν εκατοντάδες χιλιάδες ζωές, μετά από αιφνίδιες καρδιακές ανακοπές που συμβαίνουν εκτός νοσοκομείου.
Αναλυτικά οι οδηγίες
Σε περίπτωση που το θύμα δεν αντιδρά και δεν αναπνέει κανονικά (κάνει δηλαδή λιγότερες από 2 αναπνευστικές κινήσεις σε 10 δευτερόλεπτα), η κατάσταση είναι κρίσιμη και θα πρέπει να αντιδράσουμε γρήγορα. Γι’ αυτό:
• Ελέγχουμε αν το άτομο αντιδρά, χτυπώντας ελαφρά τους ώμους και ρωτώντας το, «είσαι καλά»
• Εάν δεν αντιδρά, ελέγχουμε εάν αναπνέει, πλησιάζοντας το αυτί μας στο στόμα του, βλέποντας ταυτόχρονα τον θώρακά του εάν κάνει αναπνευστικές κινήσεις.
• Εάν δεν αναπνέει, καλούμε άμεσα τις Υπηρεσίες Έκτακτης Ανάγκης στους αριθμούς 166 και 112 και ξεκινάμε ΚΑΡΠΑ.
• Τοποθετούμε τα χέρια μας το ένα πάνω στο άλλο στο κέντρο του θώρακα και εφαρμόζουμε 30 θωρακικές συμπιέσεις. Υπολογίζουμε περίπου 2 συμπιέσεις ανά δευτερόλεπτο.
• Στη συνέχεια, εφαρμόζουμε 2 αναπνοές διάσωσης, χρησιμοποιώντας την τεχνική στόμα με στόμα. Συνεχίζουμε με εναλλαγές 30 θωρακικών συμπιέσεων και 2 αναπνοών διάσωσης, μέχρι να δούμε σημεία ζωής ή έως ότου φτάσει το ασθενοφόρο.
• Η σειρά της διαδικασίας ανάνηψης για τα παιδιά και τα βρέφη είναι η ίδια όπως και για τους ενήλικες, με κάποιες διαφοροποιήσεις.