Οι ασθενείς με οξύ ισχαιμικό αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο και κολπική μαρμαρυγή παρουσιάζουν αυξημένο κίνδυνο υποτροπής του εγκεφαλικού αλλά και μεγαλύτερο αιμορραγικό κίνδυνο τα πρώτα 24ώρα μετά το οξύ σύμβαμα, με αποτέλεσμα η απόφαση για άμεση έναρξη αντιπηκτικής αγωγής να αντιμετωπίζεται με σκεπτικισμό, καθώς πιθανή αιμορραγική επιπλοκή μπορεί να αποβεί μοιραία για τον ασθενή.
Ερευνητές από 103 Κέντρα Εγκεφαλικών σε όλη την Ευρώπη, Μέση Ανατολή και Ασία τυχαιοποίησαν 2032 ασθενείς σε πρώιμη ή όψιμη έναρξη νεότερων από του στόματος αντιπηκτικών (DOACs).
Η πρώιμη έναρξη αναφέρεται στη χορήγηση αντιπηκτικού εντός 48 ωρών από τη διάγνωση του αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου εφόσον αυτό αντιστοιχεί σε μικρού ή μετρίου βαθμού βλάβη και σε 6 ή 7 ημέρες αν αντιστοιχεί σε σοβαρού βαθμού βλάβη. Αντίστοιχα, η καθυστερημένη ή όψιμη έναρξη γινόταν την 3η ή 4η ημέρα σε μικρής έκτασης εγκεφαλικό, την 6η ή 7η ημέρα σε μέτριας έκτασης και την 12η, 13η ή 14η σε μεγάλης έκτασης.
Οι ασθενείς με πρώιμη έναρξη φαρμάκου παρουσίασαν λιγότερα δυσμενή συμβάντα (υποτροπή ισχαιμικού εγκεφαλικού, συστηματική εμβολή, μείζονα εξωκράνια αιμορραγία, συμπτωματική ενδοκράνια αιμορραγία ή θάνατο αγγειακής αιτιολογίας εντός 30 ημέρων), 29 (2.9%) έναντι 41 (4.1%) ασθενών στην ομάδα της όψιμης έναρξης (95% CI: 0.44 – 1.14). Δεν προέκυψε διαφορά όσον αφορά τις αιμορραγίες.
Νέο ισχαιμικό αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο παρατηρήθηκε σε 14 ασθενείς της ομάδας πρώιμης έναρξης (1.4%) συγκριτικά με 25 ασθενείς της άλλης ομάδας (2.5%), OR: 0.57, 95% CI: 0.29-1.07.
Χωρίς να επιβεβαιωθούν τα όρια στατιστικής σημαντικότητας η γρήγορη έναρξη αντιπηκτικού υπερτερεί σε σχέση με την καθυστερημένη όσον αφορά την αποτελεσματικότητα και την πρόληψη νέων ισχαιμικών συμβαμάτων, χωρίς να παραβλάπτει ιδιαίτερα την ασφάλεια με την πρόκληση αιμορραγικών επιπλοκών.
Πηγή: Fischer U, Koga M, Strbian D, et al. Early versus Later Anticoagulation for Stroke with Atrial Fibrillation [published online ahead of print, 2023 May 24]. N Engl J Med. 2023;10.1056/NEJMoa2303048. doi:10.1056/NEJMoa2303048.
Δημήτριος Αλεξόπουλος, Καθηγητής Καρδιολογίας, Β’ Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική, Π.Γ.Ν. «ΑΤΤΙΚΟΝ»